PROTIV FONOGRAMMY!

Fonogramma” (фoнограмма), lub potocznie „fanera” („фaнера”), to, ogólnie rzecz ujmując płyta z muzyką. „Fonogram” w języku polskim, w przemyśle fonograficznym jest to tzw. „płyta matka” – nośnik, za pomocą którego utwór może zostać powielony, zwielokrotniony, wprowadzony do obiegu.

Na rosyjskiej scenie muzycznej „faniera” znaczy jedno: playback. Na pewno większość z nas jest w stanie zauważyć, kiedy artysta śpiewa na żywo, kiedy z playbacku. Trudno tego nie zauważyć, kiedy np. w trakcie występu niespodziewanie muzyka się wyłącza, stawiając artystę w niezręcznej sytuacji…

Osobiście stoję na stanowisku, że jedną z głównych przyczyn degradacji pojęcia „jakość” na rosyjskiej estradzie jest rozwój techniki na przełomie lat 80. i 90. Na estradę wkroczyli amatorzy, którzy dzięki nowoczesnej (jak na tamte czasy) technologii, mogli bez problemu nagrywać piosenki i próbować je różnymi ścieżkami i kanałami promować. Tak, jak jeszcze można wytłumaczyć niepokornych artystów, nagrywających swoje protest-songi na zwykłych magnetofonach w piwnicy, tak pseudo-artystów lat 90., wytłumaczyć się już nie da.

Przestarzały poradziecki sprzęt w studiach nagraniowych i brak nowo powstających profesjonalnych studiów (a co za tym idzie: fachowców, realizatorów dźwięku), jakościowa „odwilż” w radiu, telewizji, zmęczenie szarością i powagą systemu, także w ogromnym stopniu wpłynęły na szybki rozwój tego, co w Polsce określamy mianem „ruskie dicho”.

Samozwańczy artyści, zespoły jednego sezonu, i całe zastępy amatorów w przeciągu kilku lat dosłownie zalały rosyjską scenę muzyczną niskiej jakości utworami. Prosty rytm, banalny tekst. Wypierali z rosyjskiej (już nie radzieckiej) estrady pofesjonalistów. A i Ci, aby utrzymać się na rynku i nie stracić swojej pozycji, zaczęli nagrywać płyty, których – mam nadzieję, z dzisiejszego punktu widzenia poważnie się wstydzą. Do tego grona śmiało można zaliczyć np. Ałłę Pugaczową, czy Larysę Dolinę. Przykładów jest wiele.

Nigdy nie zapomnę swojego rozczarowania, kiedy udało mi się „upolować” bilety na dość prestiżowy (jak mi się wówczas wydawało) koncert w Pałacu Zjazdów na Kremlu, gdzie wystąpiły wszystkie największe i najpopularniejsze gwiazdy estrady. Na widowni 6000 osób, koncert był rejestrowany przez państwową telewizję, i… wszyscy artyści, bez wyjątku, zaśpiewali z playbacku! Zastanawiałem się dlaczego tak jest? Dlaczego ludzie się na to godzą? Dlaczego biją brawo i dają kwiaty?

Należy przyznać, że sami artyści niejednokrotnie nie mają wyboru – telewizja rządzi się swoimi prawami, i nie zawsze można zaśpiewać na żywo. Dobrze, gdyby nie była to reguła, a jedynie sporadyczne od niej odstępstwo.

Nie mając litości, gdyż jestem ostrym przeciwnikiem takiego oszustwa, poniżej załączam kilka przykładów żenujących sytuacji. Myślę, że jest to koszmarny sen każdego rosyjskiego artysty. Niektórym się, niestety, ziścił…


Kristina Orbakajte na rozdaniu nagród MUZ-TV:

Ałła Pugaczowa

Można też zrobić komuś świństwo, i nagrać to, co śpiewa do mikrofonu naprawdę, podczas gdy ludzie słyszą playback. Filip Kirkorov:

Vitas. W przyszłym roku ma być w Polsce, nie wyobrażam sobie jednak, żeby miał zaśpiewać z playbacku!

Czasami jednak warto się posłużyć nagraniem (jak np. nie można zapewnić dobrego odsłuchu dla wokalistki). Maksim:


Z żalem należy stwierdzić, że nie ma obecnie na rosyjskim rynku muzycznym artysty, który ani razu nie wystąpił z playbacku. Nawet członkowie nieistniejącego już zespołu „Banda” odgrażali się, że nigdy nie będą występować „pod faneru”. Na rozdaniu nagród MUZ-TV w 2005 jako jedyni zaśpiewali na żywo. Ze względu jednak na fatalne nagłośnienie sceny i zapewne szereg innych czynników – występ był bardzo słaby.

Obecnie posiłkują się „fanierą” niestety nagminnie. Natomiast z ich pierwszej i jedynej wspólnej płyty, na zawsze pozostanie taki oto utwór, który muszę sobie od czasu do czasu włączyć, aby odreagować. Czego i Wam życzę!


Zapraszam do jego wysłuchania, a dla bardziej dociekliwych załączam tekst. :-)

POLECAM!

BANDA – Protiv fonogrammy

Не слушай эти рифмы, когда настроя нет
Я буду читать о том, что раньше был большой секрет
Я буду говорить о звездах на весь мир
Ведь я всё видел изнутри, я – не левый пассажир
Чтобы публика башляла хотя бы по рублю
Они постоянно твердят и снова „я тебя люблю”
Всё не так уж плохо, сюжет, конечно, разный
Но общая тенденция становится заразной
Обычно линия проста: я так тебя люблю,
А ты меня не так как я тебя, но я тебя молю
Но иногда бывает не так, немного сложнее стало
„Я не люблю тебя, и ты меня достала”
Но кончается словарный запас, едва начинаясь
И все друг друга любят, за глаза обсирая
Но в целом в шоу-бизнесе полно говна такого
Там бизнеса нет, осталось только шоу!

Не важно кто поёт, крутится пластинка, открывается рот
Нет места для искусства и все призы розданы,
Пока нас кормят такими супер-звездами
Не важно кто поёт, крутится пластинка, открывается рот
Я не хочу платить, за чудеса рекламы
Я за программу президента против фонограммы!

Я уверен, кто-то скажет, я привысил меру
Что далеко не все артисты толкают фанеру
Что кто-то заплатил, и я заказ выполняю
Напомню, я пел попсу и я все знаю!
К примеру: чья-то жена очень хочет петь,
Для этого надо лишь хотеть и лаве иметь
Немного денег, да нет, я вру, много!
Модный саунд-продюсер, и вперед дорога
Я не придумываю тем, всё пишу с натуры
В моей стране нет места для хип-хоп культуры
Прорвуться только типа янки типа Nelly с 50 cent’ом
А остальное знают только максимум 10 процентов

Я уважаю многих за их несокрушимость
И в роке и попсе есть люди, что решились
Я не против рока или другого стайла
Читайте по губам: я против непрофессионалов
Когда мне говорят, что кто-то круто пел
Ни разу не сфальшивил и не захрипел
Я даю ответ: что водителю скажет лишь дебил:
„Круто ты доехал, никого не сбил!”

Заметь, что в этом сонге просто нет припева
Тут нечего распевать направо и налево
Быть может я кому-то порядком надоел
Но я успел, я сказал, что хотел!

Не важно кто поёт…

Раз-два, раз-два, – проверка микрофона
Это не ты поешь, это фонограмма!
Твоя программа: открывать рот так,
Чтоб улыбалась чья-то мама и говорила:
„Дамы, послушайте, подруги, мне нужны его услуги, ночью”
А на утро в душе смоешь все улики,
А Через сутки в желтой прессе поползут слухи
Зажигать с чужой женой на даче в Барвихе,
Ты – не артист, ты – проститутка
Бесполая, марионетка, чья-то шутка, шлюха
Дешевый альфонс! И твой диагноз – сифилис и хламедиоз

Эй, попса! Мы псы без тормоза,
Поём даже когда нету голоса
Дыбом волосы, для вас мы – словно бесы,
И нам не по пути, у нас другие интересы
Эй, попса! Мы псы без тормоза,
Поём даже когда нету голоса
Вся жизнь – полосы, бывает, что не прет
Главное помни, жопа – выход, а не вход!

Не важно кто поёт…


P.S.

  • Fonograma („faniera”) – playback
  • Fonograma-minus (lub „minusovka”) – półplayback, czyli muzyka (+ chórki) z płyty, artysta śpiewa na żywo
  • Popularnym zabiegiem jest także śpiewanie „pod faneru” z włączonym równocześnie mikrofonem, dzięki czemu można „dośpiewywać” do playbacku.

3 Komentarze

  1. […] jednak oddać jedną ważną rzecz. Banda na swoim debiutanckim albumie zamieściła utwór pt. “Protiv fonogrammy”, który – w moim odczuciu, był i wciąż jest mocnym manifestem przeciwko temu, co dzieje […]

  2. Ciekawy artykuł. Odnośnie Ałły, to ona często otwarcie mówiła na koncertach, kiedy śpiewa pod fonogrammę, a kiedy nie: http://kp.by/video/399356/ [przykład z Mińska] =)))
    Ta piosenka „Mał-po-mału” (w tym czerwonym stroju) też była zapewne przykładem takiej „otkrytoj faniery”, gdy wszyscy (widzowie i ona) wiedzą, że to nie jest na żywo.

    Natomiast warto wspomnieć o Sofii Rotaru, która od 1993 r. śpiewa WYŁĄCZNIE pod fonogrammę, wcześniej też rzadko śpiewała na żywo z racji na problemy zdrowotne, a i tak cieszyła się swego czasu sporą popularnością http://www.wmj.ru/parts/news/zvezdopad/page/articles/sofiya-rotaru-popalas-na-ispolzovanii-fonogrammy (ciekawe =))

    Waleria ([podobno taka Madonna, w dodatku młoda) nieraz wpadała z fanierą: http://www.youtube.com/watch?v=Z_jwRcHYnP0

    DIma Biłan z tego co ja widziałem miał problem z fanierą na Dniu Rosji (2009?) z piosenką Невозможное возможно. Zamiast dać 80% głośności taśmy i 20% głośności jego mikrofonu dali na odwrót i wyszedł позор =)


Comments RSS TrackBack Identifier URI

Skomentuj

Wprowadź swoje dane lub kliknij jedną z tych ikon, aby się zalogować:

Logo WordPress.com

Komentujesz korzystając z konta WordPress.com. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie z Twittera

Komentujesz korzystając z konta Twitter. Wyloguj /  Zmień )

Zdjęcie na Facebooku

Komentujesz korzystając z konta Facebook. Wyloguj /  Zmień )

Połączenie z %s